Present perfect – czyli jak pokazać związek między przeszłością a teraźniejszością

Present perfect simple tłumaczymy na język polski jako czas teraźniejszy dokonany prosty, jednak nawet jeśli pominiemy słowo simple, to nadal mamy na myśli ten sam czas gramatyczny. Present perfect odnosi się do wydarzeń oraz czynności mających miejsce w nieokreślonym momencie w przeszłości; przy czym bardziej istotny jest ich rezultat niż sama czynność lub wydarzenie.

Present perfect simple tłumaczymy na język polski jako czas teraźniejszy dokonany prosty, jednak nawet jeśli pominiemy słowo simple, to nadal mamy na myśli ten sam czas gramatyczny. Present perfect odnosi się do wydarzeń oraz czynności mających miejsce w nieokreślonym momencie w przeszłości; przy czym bardziej istotny jest ich rezultat niż sama czynność lub wydarzenie.

Użycie czasu present perfect

Czasu present perfect użyjemy:

• mówiąc o czynności lub stanie, który rozpoczął się w przeszłości i trwa do chwili obecnej (np. Susan has been a teacher for 5 years. – Susan jest nauczycielką od 5 lat.);
• mówiąc o czynności/ wydarzeniu, które przed chwilą się zakończyły, a ich rezultat jest widoczny w teraźniejszości (np. He has just washed his hair. – On przed chwilą umył włosy.);
• chcąc podkreślić czynność lub wydarzenie mające miejsce w przeszłości w nieokreślonym czasie, który jest nieznany albo nieistotny (np. The Formans have bought a house. – Formanowie kupili dom.);
• mówiąc o czynności, która trwała w określonym czasie i nie dobiegła jeszcze końca; często używamy wyrażeń takich, jak: today, this morning/ evening/ week/ month/ year, itd. (np. Tim has cleaned three windows today. – Tim umył dzisiaj trzy okna.);
• mówiąc o czyichś doświadczeniach oraz osiągnięciach życiowych lub ich braku (np. Jenny has never tried snorkelling. – Jenny nigdy nie próbowała nurkowania z rurką.).

Tworzenie czasu present perfect

Czasownik w czasie present perfect przyjmuje formę bezokolicznika z dodaną końcówką -ed (czasowniki regularne), ale może on także przybierać różne inne formy (czasowniki nieregularne). Do napisania poprawnych gramatycznie zdań z czasownikami nieregularnymi potrzebna nam będzie tabela czasowników nieregularnych, a dokładnie kolumna oznaczona nagłówkiem past participle, w której to właśnie znajduje się III forma czasownika, po polsku zwana imiesłowem biernym.

Czasowniki nieregularne w języku angielskim – dlaczego należy je znać? (czytaj)

Słowa i wyrażenia charakterystyczne dla czasu present perfect

For (od/ przez) użyjemy, kiedy w zdaniu określony został czas trwania danej czynności – np. for 5 years (od 5 lat), for a week (od tygodnia), itd.

Since (od/ odkąd) zastosujemy w odniesieniu do stanu, który trwa od konkretnego momentu w przeszłości do chwili obecnej – np. since year 2000 (od roku 2000), since she was a child (odkąd była dzieckiem).

Just (właśnie, dopiero co, przed chwilą) wstawiamy w zdaniach twierdzących – między have/ has a czasownikiem głównym (np. Tony has just seen his ex. – Tony przed chwilą widział swoją byłą.).

Already (już) wykorzystamy w zdaniach twierdzących – między have/ has a czasownikiem głównym (np. Lucy has already done the vacuuming. – Lucy już poodkurzała.).

Yet (już – w pytaniach; jeszcze – w przeczeniach) napiszemy na końcu zdania/ pytania (np. Have you been to Italy yet? – Byłeś/aś już we Włoszech?).

Still (wciąż, nadal) wstawiamy między zaimek osobowy (tj. I/ you/ he/ she/ it/ we/ you/ they) a have/ has (np. Robert still hasn’t visited his aunt. – Robert nadal nie odwiedził jeszcze swojej cioci.).

Never (nigdy) używamy w twierdzeniach; słowo to dajemy między have/ has a czasownik główny (I’ve never seen such a beautiful view. – Nigdy nie widziałem/am takiego pięknego widoku.).

Ever (kiedykolwiek) stosujemy w pytaniach; słowo to wstawiamy między zaimek osobowy i czasownik główny (np. Have you ever been to Africa? – Czy byłeś/as kiedykolwiek w Afryce?).

Inne określenia czasu: 

• so far,
• how long,
• lately,
• recently.

Past simple vs present perfect

Past simple – czyli najczęściej używany czas przeszły w języku angielskim (czytaj)

Osobom uczącym się języka angielskiego często trudność sprawia odróżnienie czasów past simple oraz present perfect. Dzieje się tak dlatego, że obydwa czasy mogą odnosić się do przeszłych czynności lub wydarzeń. Podstawową różnicą między nimi jest fakt, że czynności przeszłe wyrażone za pomocą czasu present perfect mają wyraźny związek z teraźniejszością, podczas gdy wydarzenia w past simple takiego związku nie mają. Czas perfect wskazuje także na to, że dana czynność może zostać powtórzona np.:

• I went to the cinema yesterday. (Wczoraj byłem/am w kinie.)

Wczoraj już się zakończyło, więc nie ma możliwości powtórzenia tej czynności.

• I have been to the cinema. (Byłem/am w kinie.)

Nie wiemy, kiedy czynność miała miejsce, być może nawet tego samego dnia, w którym wypowiadane jest to zdanie – dlatego może zostać powtórzona.

Przy wyborze odpowiedniego czasu należy także zwracać szczególną uwagę na wyrażenia charakterystyczne – znajdujące się w zdaniu – ponieważ to one mogą okazać się kluczowe w wyborze prawidłowego wariantu.