Present continuous – czas teraźniejszy odnoszący się nie tylko do chwili obecnej

Present continuous występuje także pod nazwą present progressive tense – przetłumaczymy go na język polski jako czas teraźniejszy ciągły. Zazwyczaj jest to jeden z pierwszych czasów, który poznaje się po rozpoczęciu nauki języka angielskiego. Jak sama nazwa wskazuje, użyjemy go do wyrażenia czynności w chwili obecnej, ale możemy go również zastosować w odniesieniu do przyszłości.

Zastosowanie czasu present continuous

Czasu present continuous używamy:

• mówiąc o czynnościach i wydarzeniach mających miejsce w momencie mówienia, np. She is washing her car now. (Ona myje teraz swój samochód.);
• mówiąc o tymczasowych wydarzeniach, które ogólnie mają miejsce w teraźniejszości, ale niekoniecznie w chwili mówienia o nich, np. Sarah is looking for a new job these days. (Sarah szuka obecnie nowej pracy.);
• mówiąc o tymczasowych nawykach, które obecnie są wykonywane regularnie, jednak stanowią tylko chwilową sytuację, np. They’re eating a lot of junk food at the moment. (Obecnie jedzą dużo śmieciowego jedzenia.);
• mówiąc o sytuacjach, które ulegają obecnie zmianie lub rozwojowi, np. The days are becoming shorter and shorter. (Dni stają się coraz krótsze.); Nowadays more and more people are doing yoga. (Obecnie coraz więcej osób ćwiczy jogę.);
• mówiąc o wydarzeniach zaplanowanych i zazwyczaj już zaaranżowanych w przyszłości – mogą one mieć nawet ustalone miejsce, datę i godzinę, np. We’re flying to London tomorrow. (Jutro lecimy do Londynu.); Brian is going to the cinema on Monday at five. (Brian idzie w poniedziałek o piątej do kina.);
• z przysłówkami częstotliwości, takimi jak: always (zawsze), constantly (ciągle), continually (nieustannie) itp. w celu wyrażenia złości i irytacji z powodu powtarzającej się sytuacji, np. You’re constantly taking my things without asking! (Ciągle bierzesz moje rzeczy bez pytania!); I’m always meeting Tina when I go shopping. (Zawsze, kiedy idę na zakupy, spotykam Tinę.);
• opisując zdjęcia, obrazki i to, co się na nich znajduje tak, jakby działo się to w momencie mówienia, np. In the picture, people are laughing. (Ludzie na zdjęciu się śmieją.);
• opisując scenerię, która nas otacza oraz panujące w danej chwili warunki pogodowe (w czasie pisania pocztówki z wakacji itd.), np. The sun is shining and my dad is swimming in the sea. (Świeci słońce, a mój tata pływa w morzu.).

Tworzenie czasu

Present continuous vs present simple (state verbs)

Present simple – najczęściej używany czas teraźniejszy w języku angielskim (czytaj)

Mieliście już na naszym blogu szansę zapoznać się z wpisem dotyczącym czasu present simple, więc warto do niego wrócić w celu porównania tych dwóch czasów. Istnieją pewne sytuacje, w których możemy mieć problem z dokonaniem między nimi wyboru. Poza opisanymi już zastosowaniami, jakie obydwa z tych czasów mają, pozostaje także kwestia tzw. czasowników statycznych (state verbs).

Czasowniki statyczne (ang. state verbs) to takie, które nie opisują czynności, tylko stany, postrzeganie, emocje i zmysły, np.: like (lubić, podobać się), love (kochać), hate (nienawidzić), need (potrzebować), know (wiedzieć), understand (rozumieć), see (widzieć), hear (słyszeć), smell (czuć zapach), taste (czuć smak), think (myśleć), have (mieć) itp. Takie czasowniki nie występują zazwyczaj w swoim statycznym znaczeniu w czasach ciągłych (continuous) – w odniesieniu do teraźniejszości użyjemy z nimi present simple. Jeśli jednak wspomniane czasowniki pojawiają się w czasach ciągłych, to zmieniają swe znaczenie.

W czasie present simple think pojawia się w znaczeniu „myśleć, uważać”, a w czasie present continuous – „zastanawiać się”.

Jak widać po ilości przykładów, czasownik have ma dużo znaczeń. W czasie present simple have pojawia się w znaczeniu „mieć, posiadać”, a w czasie present continuous oznacza: „spędzać, doświadczać”, „brać, zażywać”, oraz „jeść”.

Czasownik see w czasie present simple pojawia się w znaczeniu „widzieć”, a w czasie present continuous oznacza: „rozumieć” i „widzieć się, mieć umówioną wizytę”.

W przypadku czasownika enjoy różnica w znaczeniu nie jest aż tak oczywista, jednak jest ona bardzo istotna. Zdanie w czasie present simple wyraża ogólną preferencję Bridget i Marka, natomiast pierwsze zdanie w czasie ciągłym opisuje konkretną rzecz – spodobała się Claire w ostatnim czasie. Zdanie drugie natomiast określa rzeczywistą sytuację, w której Sally dobrze się bawi.

Uwaga!
Istnieją także czasowniki, które pomimo swojej statyczności mogą zostać użyte w obydwu czasach – bez zmiany w ich znaczeniu. Należą do nich m.in.: look (wyglądać), feel (czuć emocje), hurt (cierpieć) i ache (boleć) np. Ben’s tooth is hurting./Ben’s tooth hurts. (Bena boli ząb.)

Słowa i wyrażenia charakterystyczne dla czasu present continuous

Podobnie jak inne czasy gramatyczne w języku angielskim, present continuous także łączy się z charakterystycznymi dla siebie słowami lub wyrażeniami. Są to określenia czasu typowe dla konkretnych sytuacji, które opisane zostały na początku artykułu.

Określenia czasu

• now (teraz), 
• right now (właśnie teraz, w tej chwili), 
• at the moment (w tej chwili), 
• at present (aktualnie, na chwilę obecną), 
• these days (obecnie, w dzisiejszych czasach), 
• nowadays (obecnie, dzisiaj, w dzisiejszych czasach), 
• still (nadal, ciągle), 
• today (dzisiaj), 
• tonight (dzisiaj w nocy), 
• this morning (dzisiaj rano), 
• this week / month / year (w tym tygodniu / miesiącu / roku), 
• tomorrow (jutro), 
• next Monday (w przyszły poniedziałek), 
• next week / month / year (w przyszłym tygodniu / miesiącu / roku).

Materiały źródłowe