W artykule
Dane techniczne
- Data utworzenia parku: 16 kwietnia 1957 r
- Lokalizacja: województwo wielkopolskie, powiat poznański, Pojezierze Poznańskie
- Powierzchnia: 7584 ha
- Siedziba dyrekcji: Jeziory
- Symbol: puszczyk

Historia powstania parku
Początek starań o otoczenie ochroną terenów dzisiejszego parku narodowego przypada na rok 1922. Z taką ideą wystąpił wybitny polski botanik prof. Adam Wodziczko. Pomysł szybko znalazł uznanie, a pierwszym wcielonym w życie zabiegiem ochronnym był wprowadzony w 1926 r. zakaz stosowania na tym cennym terenie tzw. rębni zupełnych, czyli jednoczesnej wycinki wszystkich drzew z danego obszaru.
Sześć lat później w okolicach Puszczykowa oraz jeziora Kociołek utworzono dwa rezerwaty przyrody o łącznej powierzchni 428 ha. W 1933 r. w Osowej Górze ogłoszono powstanie Wielkopolskiego Parku Narodowego, jednak należy zaznaczyć, że miało to charakter symboliczny i nie było poparte w sposób formalny. W kolejnych latach, aż do wybuchu II wojny światowej, stopniowo ograniczano gospodarkę leśną na obszarze pomiędzy oboma rezerwatami. W efekcie w 1939 r. z możliwości wyrębów wyłączonych było już 1165 ha nieobjętego ochroną prawną lasu.
Zaraz po zakończeniu wojny prace nad powołaniem parku zostały wznowione. W 1946 r. Ministerstwo Leśnictwa oficjalnie uznało objęte projektem tereny za cenne przyrodniczo i naukowo, a dwa lata później decyzją Wojewody Poznańskiego weszło rozporządzenie o ochronie krajobrazu.
Zwieńczeniem prowadzonych prac było powołanie Wielkopolskiego Parku Narodowego decyzją Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 1957 r. Chroniony obszar zajął powierzchnię 9600 ha. W pierwotnych granicach park przetrwał do 1996 r. Wyłączono z niego wówczas tereny miejskie Mosiny, Stęszewa i Puszczykowa, co spowodowało zmniejszenie powierzchni parku do obecnych 7584 ha. Jednocześnie ustanowiono jednak wokół niego otulinę, tak że łączna powierzchnia ochrony wynosi aktualnie 14 840 ha.
Od 5 lutego 2008 r. Wielkopolski Park Narodowy został włączony również do sieci Natura 2000 jako fragment powołanej na podstawie dyrektywy siedliskowej Ostoi Wielkopolskiej.
Przedmiot ochrony
Granice Wielkopolskiego Parku Narodowego obejmują najbardziej malowniczy obszar województwa wielkopolskiego. Niewątpliwie największym skarbem tego terenu jest duża rozmaitość form polodowcowych nagromadzona na stosunkowo niewielkiej powierzchni. Największą część parku zajmuje wysoczyzna morenowa, której najwyższe wzniesienie – Osowa Góra – osiąga wysokość 132 m n.p.m. W sąsiedztwie wysoczyzny znajdują się liczne ozy, kemy, rynny polodowcowe z jeziorami, pradoliny oraz głazy narzutowe. Wartym uwagi jest fakt, iż przez teren parku przechodzi część najdłuższego ozu w Polsce – liczącego 37 km długości Ozu Bukowsko-Mosińskiego.
Dominującą formą zbiorowisk roślinnych w Wielkopolskim Parku Narodowym są lasy. Najczęściej występujące gatunki drzew to grab pospolity i dąb szypułkowy, co oznacza że główny rodzaj lasu na tym obszarze to grądy. Na mniej żyznych obszarach rozwinęły się jednak dąbrowy (lasy z przewagą dębu) oraz bory zdominowane przez sosnę.
Ważnym zbiorowiskiem są łąki trzęślicowe, czyli bogate gatunkowo łąki o zmiennej wilgotności, w których dominującym gatunkiem jest trawa trzęślica modra. Z poszczególnych istotnych gatunków roślin wymienić należy wiechlinę gajową, jarząb brekinię, mieczyka dachówkowatego, rogatka sztywnego czy mięsożernego pływacza zwyczajnego.
Ogółem na terenie parku występuje przeszło 1100 gatunków roślin naczyniowych, w tym 55 chronionych, 170 gatunków mchów, ponad 400 gatunków grzybów, 500 gatunków glonów oraz 150 gatunków porostów.
Najgłębsze i zarazem najładniejsze jezioro parku – Jezioro Góreckie – w okresie migracji ptaków stanowi dom dla tysięcy gęsi. Innym ważnym gatunkiem ptaka zamieszkującego park jest, będący jego symbolem, puszczyk. Na uwagę zasługują także m.in. zimorodek, kania czarna czy perkoz dwuczuby. Ogółem występuje tu około 190 gatunków ptaków, co stanowi 53% wszystkich krajowych.
Ważną gromadę tworzą owady reprezentowane przez przeszło 3 tys. gatunków. Wśród nich są także te objęte ochroną, np. kozioróg dębosz. W parku żyją około 104 gatunki mięczaków, także wodnych, np. małż racicznica zmienna, 4 gatunki gadów, 13 gatunków płazów i 34 gatunki ryb, w tym 4 pod ścisłą ochroną (m.in. śliz). Ssaki reprezentowane są przez 46 gatunków, z największym – jeleniem szlachetnym.
















Materiały źródłowe
Informacje
1. https://wielkopolskipn.pl/ – dostęp 30.10.2021
2. https://zpppn.pl/wielkopolski-park-narodowy-pl/park – dostęp 30.10.2021
3. https://regionwielkopolska.pl/katalog-obiektow/wielkopolski-park-narodowy/ – dostęp 3.11.2021
4. http://www.msw-pttk.org.pl/dokumenty/parki_narodowe/wlkppn.html – dostęp 13.11.2021
Ilustracje
[Ryc. 1.] https://zasoby.ekologia.pl/art/20319/max/max_1280px_Greater_White_fronted_Goose.jpg
[Ryc. 2.] https://www.medianauka.pl/biologia/grafika/ssaki/jelen-szlachetny.jpg
[Ryc. 3.] https://budujesz.info//pliki/image/artykuly/choroby-i-szkodniki/duze/koziorog-debosz3840.jpg
[Ryc. 4.] https://dinoanimals.pl/wp-content/uploads/2013/09/Kania-czarna-brunatna4.jpg
[Ryc. 5.] https://media.istockphoto.com/photos/zebra-mussels-are-an-invasive-species-to-many-water-stream-picture-id1064573284?k=20&m=1064573284&s=612×612&w=0&h=X3XUGMgTu1FBxi0E19MkcYrZ_EDHlN6YEKImwA-jhNs=
[Ryc. 6.] https://www.glosy-ptakow.pl/images/perkoz-dwuczuby.jpg
[Ryc. 7.] https://zasoby.ekologia.pl/artykulyNew/25369/xxl/img-1537_800x600.jpg
[Ryc. 8.] https://static.wgorysowie.pl/data/articles/s4_puszczyk_zwyczajny_1549455095_70.jpg
[Ryc. 9.] https://lh3.googleusercontent.com/proxy/HVq9P3iEPOCm2o1IYf64CaVgkV8V0A8Oirf6xPV7bi4tPuqKlmj6N-bcEGZA0ALvn5QJ8Lhy64drAb0PLtsRkbwDjDaxqb7FPe4qmw5hmhyczsg6aHj0coQgl9i7x9M7Fn9dyP3QQu2BN_6TvQ
[Ryc. 10.] https://lh3.googleusercontent.com/proxy/0xLhOD3lPyj0PoywdM-_nfU6AHhf6auZcQpvIwnlYjw1fvFjW3bXkFNracDYsCknKo72bOZU47Bcfl3eTZpn5Dw3ujs-A8iUhBqRWdcWHcCLv3LI7PBAflpqqqblNIaQ-ZLVHULJ9-2yXa5TiKGXuLvybJjOuFJ5UF1mDb1Ff-_pdA
[Ryc. 11.] https://static.roslin.pl/static/plant_photos/1200px/poa/nemoralis/8aad716ac615eb63ae99fddea0d85c683f4f58d9.jpg
[Ryc. 12.] https://media.castorama.pl/media/catalog/product/r/o/rogatek_sztywny.jpg
[Ryc. 13.] https://zielnik-karpacki.pl/application/images/uploads/albums/album_20/roslina_475/x617.jpeg.pagespeed.ic.9qirMnnoDy.jpg
[Ryc. 14.] https://gfx.e-skalniak.pl/2250-thickbox_default/trzeslica-modra-moorhexe-molinia-caerulea.jpg
[Ryc. 15.] https://www.mosina.pl/filemanager/photos/uploads/pages/122/test_15121509014413.jpg
[Ryc. 16.] https://lh3.googleusercontent.com/proxy/HVq9P3iEPOCm2o1IYf64CaVgkV8V0A8Oirf6xPV7bi4tPuqKlmj6N-bcEGZA0ALvn5QJ8Lhy64drAb0PLtsRkbwDjDaxqb7FPe4qmw5hmhyczsg6aHj0coQgl9i7x9M7Fn9dyP3QQu2BN_6TvQ