Tryby warunkowe w języku angielskim – first conditional, czyli pierwszy tryb warunkowy (poziom rozszerzony)

Conditionals – czyli tryby/okresy lub zdania warunkowe – to typy zdań, które mogą odnosić się zarówno do przeszłości, teraźniejszości, jak i przyszłości. Służą one do opisywania tego, co się wydarzy albo wydarzyłoby się, gdyby spełniony został pewien warunek.

W języku angielskim wyróżniamy takie tryby warunkowe, jak: zerowy (zero conditional), pierwszy (first conditional), drugi (second conditional), trzeci (third conditional) oraz tryby mieszane (II+III oraz III+II). W tym artykule zajmiemy się jednak drugim z nich, czyli zdaniem warunkowym typu pierwszego.

Użycie

Pierwszego trybu warunkowego używamy:

• mówiąc o wydarzeniach, które mogą mieć miejsce w przyszłości, jeśli zaistnieją lub zostaną spełnione pewne warunki (np. Linda will finish her project on time if she tries really hard. – Linda skończy projekt na czas, jeśli bardzo się postara.);
• mówiąc o przyszłych skutkach sytuacji – może ona nastąpić w teraźniejszości lub przyszłości (np. If it rains tomorrow, we won’t play football. – Jeśli jutro będzie padać, to nie zagramy w piłkę nożną.; If I miss the bus, I will take the next one. – Jeśli spóźnię się na autobus, to pojadę następnym.);
• snując przypuszczenia na temat wydarzeń w bliskiej przyszłości – w zdaniu podrzędnym (warunek) możemy wtedy użyć czasu present continuous (np. If Eva is complaining, I will go home. – Jeśli Eva będzie narzekać, pójdę do domu.);
• snując domysły na temat przeszłego wydarzenia – w zdaniu podrzędnym (warunek) użyjemy wtedy czasu present perfect (np. If Tim has bought Lucy flowers, she will be over the moon. – Jeśli Tim kupił Lucy kwiaty, będzie w siódmym niebie.);
• snując rozważania na temat mało prawdopodobnej czynności w przyszłości – w zdaniu podrzędnym (warunek) użyjemy wtedy czasownika modalnego should (np. If he should miss the bus, he will take the next one. – Jeśli spóźni się na autobus, to pojedzie następnym.).

Budowa pierwszego okresu warunkowego

Inne sposoby tworzenia zdań warunkowych typu pierwszego – czasowniki modalne i inne czasy gramatyczne

Wszystkie tryby warunkowe mają swoją podstawową budowę. W ujęciu bardziej zaawansowanym mogą one w zdaniu głównym zawierać także czasowniki modalne, a w zdaniu podrzędnym inne czasy gramatyczne takie, jak: present continuous, present perfect i present perfect continuous. Wariantów takich zdań oraz połączeń może być wiele; w poniższej tabeli przedstawiono kilka przykładowych zdań z wykorzystaniem innych zagadnień gramatycznych.

Present continuous – czas teraźniejszy odnoszący się nie tylko do chwili obecnej (czytaj)

Present perfect – czyli jak pokazać związek między przeszłością a teraźniejszością (czytaj)

Present perfect continuous – ciągły „brat” czasu present perfect (czytaj)

Inne sposoby tworzenia zdań warunkowych typu pierwszego – słowa i wyrażenia zastępujące if

When

If możemy zastąpić słowem when, co sprawi, że prawdopodobieństwo spełnienia warunku wzrośnie. Różnicę w znaczeniu można zaobserwować w poniższych przykładach:

• If I die, I’ll leave all my money to an animal shelter.
  (Jeśli umrę, to zostawię wszystkie pieniądze schronisku dla zwierząt.)
• When I die, I’ll leave all my money to an animal shelter.
  (Kiedy umrę, to zostawię wszystkie pieniądze schronisku dla zwierząt.)

Unless

• Unless you help me, I won’t finish the project.
  (Jeśli mi nie pomożesz, to nie skończę projektu.)

If so/If not

• Suzy might be late. If so, I’ll make the speech myself.
  (Suzy może się spóźnić. Jeśli tak będzie, to sam/a wygłoszę przemówienie.)
• Suzy may still arrive on time. If not, I’ll make the speech myself.
  (Suzy może jeszcze dotrzeć na czas. Jeśli nie, to sam/a wygłoszę przemówienie.)

As soon as

• I’ll call you as soon as I know something.
  (Zadzwonię do ciebie, jak tylko czegoś się dowiem.)

Either … or

• Either she comes tomorrow, or I’ll call her.
  (Albo przyjdzie jutro, albo do niej zadzwonię.)

Or/otherwise

• You have to start studying, or you won’t pass your exams.
  (Musisz zacząć się uczyć albo nie zdasz egzaminów.)
• You have to start studying, otherwise you won’t pass your exams.
  (Musisz zacząć się uczyć, w innym wypadku nie zdasz egzaminów.)

Supposing

• Supposing I come back, what will you do then?
  (Jeżeli wrócę, co wtedy zrobisz?)

Materiały źródłowe