Skip to content

Streszczenie – jak napisać?

W artykule

Streszczenie stanowi formę działania na tekście. Prowadzi do znacznego zmniejszenia jego objętości, lecz z zachowaniem ogólnego sensu treści i logicznego układu. Piszący zdobywa w ten sposób cenne zdolności, do których można zaliczyć m.in.: umiejętność pracy z tekstem, tworzenie spójnej wypowiedzi, analizę kompozycji oraz znaczenia informacji. Samemu zaś streszczeniu podlegają np. teksty popularnonaukowe oraz argumentacyjne, a także dzieła literackie.

Cechy streszczenia

  • ograniczona objętość (najczęściej 40–60 słów),
  • precyzja,
  • obiektywizm,
  • przejrzystość,
  • wyodrębnienie tezy, argumentów oraz zależności pomiędzy poszczególnymi elementami przetwarzanego tekstu.

Jak przygotować streszczenie?

  • Dokładnie zapoznaj się z tekstem.
  • Poszukaj odpowiedzi na pytania: co jest tematem tekstu? jakie sensy przekazuje? co chce udowodnić autor?
  • Wyodrębnij kluczowe kwestie/pojęcia.
  • Stwórz plan tekstu, który stanowi odzwierciedlenie jego kompozycji – spróbuj w każdym akapicie znaleźć główną myśl.
  • W zwięzły sposób rozwiń poszczególne punkty planu.
  • W tekście literackim zwróć uwagę na temat utworu, czas i przebieg akcji.
  • Odtwórz sposób rozumowania autora: znajdź tezę, argumenty oraz informacje, które je potwierdzają (np. dane liczbowe).
  • Przystąp do zapisywania streszczenia na podstawie planu.
Przydatne słownictwo
  • Autor w swym tekście porusza problem…
  • Tematem przytoczonego tekstu jest…
  • Najistotniejsze zagadnienie w tekście to…
  • W rozwinięciu autor odwołuje się do…
  • Zakończenie wywodu podkreśla to, że…
  • W podsumowaniu piszący dochodzi do wniosku, że…

Notatka syntetyzująca na maturze – jak napisać? (czytaj)

Praktyczne wskazówki

  • Pisz swoimi słowami, nie cytuj.
  • Pamiętaj o tym, aby zachować odpowiednią liczbę znaków, nie przekroczyć jej.
  • Dąż do zwięzłości poprzez zamianę zdań złożonych na pojedyncze.
  • Zamieniaj mowę niezależną na zależną.
  • Zachowaj obiektywizm, nie stosuj zwrotów sugerujących ocenę.
  • Dbaj o uporządkowanie wypowiedzi, logikę kompozycji.
  • Zwracaj uwagę na poprawność oraz styl.

Utrwal wiedzę

Poniżej znajdują się zadania wraz z odpowiedziami, do rozwiązania których wykorzystano wiedzę zaprezentowaną w tym artykule.

Zadanie 1.