Question tags, czyli pytania rozłączne

Pytania rozłączne (ang. question tags) to krótkie pytania, które dodaje się na końcu wypowiedzenia i oddziela przecinkiem od zdania właściwego. W tłumaczeniu na język polski zazwyczaj używa się odpowiedników, takich jak: prawda/ nieprawdaż/ czyż nie? Zdecydowanie częściej wykorzystuje się tę konstrukcję w mowie niż w piśmie.

Tego rodzaju pytań możemy użyć w dwóch kontekstach. Wskazuje na to intonacja, z jaką wypowiadane jest zdanie.

• Kiedy intonacja na końcu jest rosnąca, wtedy sugerujemy, że nie jesteśmy pewni tego, co mówi rozmówca. Oczekujemy od niego potwierdzenia bądź zaprzeczenia naszych przypuszczeń.
• Kiedy intonacja na końcu maleje, wtedy jesteśmy pewni tego, co mówi rozmówca, ale potrzebujemy od niego potwierdzenia.

Do tworzenia question tags używa się zaimków osobowych, które pojawiły się w poprzedzającym je zdaniu, zaś przed nimi znajdują się czasowniki posiłkowe (ang. auxiliary verbs) charakterystyczne dla każdego z czasów. Zatem w czasie present simple będzie to do, does, am, is, are oraz ich przeczące formy; w czasie past simple – did lub didn’t; w czasach typu perfect użyjemy have lub had oraz ich przeczących odpowiedników, a w czasach przyszłych – will lub won’t. W zdaniach rozłącznych możemy użyć także czasowników modalnych (ang. modal verbs).

Podstawowa zasada przy tworzeniu pytań rozłącznych jest taka, że zdania twierdzące łączą się z czasownikami posiłkowymi w formie przeczącej, a zdania przeczące z czasownikami posiłkowymi w formie twierdzącej. Ponadto, gdy w zdaniu występują słowa mające znaczenie przeczące, takie jak never, rarely, seldom, hardly itd., wtedy pytanie rozłączne także przyjmie formę twierdzącą. Istnieją również wyjątki w użyciu tej konstrukcji, ale nimi zajmiemy się na sam koniec.

Przykłady zdań zawierających question tags

Wyjątki oraz pozostałe zasady, o których należy pamiętać

• po zdaniach w trybie rozkazującym (ang. imperative) w czasie present simple używamy will you (np. Go with Suzy, will you?);
• question tag dla I am to aren’t I (np. I am brave, aren’t I?; I’m not brave, am I?);
• w przypadku zdania z let’s, jako pytania rozłącznego, używamy – shall we (np. Let’s go camping, shall we?);
• w konstrukcji z there is/ there are używamy odmiany czasownika to be, podobnie jak w czasie present simple, oraz słówka there (np. There isn’t a chair, is there?; There are too many people, aren’t there?);
• w zdaniach z this/ that oraz these/ those używamy odmiany czasownika to be, podobnie jak w czasie present simple, oraz słówka it/ they (np. This is your brother, isn’t it?; That isn’t your sister over there, is it?; These are Sam’s friends, aren’t they?; Those weren’t Mary’s cousins, were they?);
• w zdaniach z everyone/ someone/ anyone i no one oraz everything/ nothing w pytaniach rozłącznych używamy słówka they/ it (np. Everyone liked the food, didn’t they?; No one came, did they?; Everything is over, isn’t it?; Nothing really happened, did it?).