W artykule
Past continuous możemy także spotkać pod nazwą past progressive tense – przetłumaczymy go na język polski jako czas przeszły ciągły, a więc niedokonany. Ten czas gramatyczny jest w pewnym sensie podobny do swojego teraźniejszego odpowiednika – present continuous. Używamy go jednak w odniesieniu do czynności oraz wydarzeń trwających przez pewien czas w przeszłości, dlatego czasownik to be przyjmuje formy przeszłe – was oraz were.
Użycie czasu
Czasu past continuous używamy:
- mówiąc o czynności, która trwała w konkretnym momencie w przeszłości, jednak nie wiemy, kiedy czynność ta się rozpoczęła i kiedy miała swój koniec, np. Lucy was driving her car at 9 a.m. on Friday. (O 9 rano w piątek Lucy prowadziła swój samochód.);
- mówiąc o czynności lub wydarzeniu, które było w trakcie i zostało w pewnym sensie przerwane przez inną przeszłą, nagłą czynność wyrażoną czasem past simple; te dwa czasy bardzo często występują w powyższym kontekście, ale szczegółami tego ciekawego połączenia zajmiemy się w dalszej części artykułu; np. Mia was riding her bike when suddenly she saw her classmate. (Mia jechała rowerem, kiedy nagle zobaczyła koleżankę z klasy.);
- wyrażając dwie lub więcej czynności albo wydarzeń w przeszłości, które miały miejsce jednocześnie, np. Tina and Fred were walking on the beach, eating ice cream and talking. (Tina i Fred spacerowali po plaży, jedli lody i rozmawiali.);
- opisując tło przeszłych wydarzeń: atmosferę, otoczenie itd.; szczególnie we wstępach do opowiadania lub powieści, a więc w literaturze, zanim nastąpi opis głównych wydarzeń, np. One rainy autumn afternoon, Lisa was looking out of the window and drinking hot tea. The wind was blowing and people were rushing to their homes holding umbrellas in their hands. (Pewnego deszczowego, jesiennego popołudnia Lisa wyglądała przez okno i popijała gorącą herbatę. Wiał wiatr, a ludzie pędzili do swoich domów, trzymając parasole w dłoniach.);
- zwracając się do kogoś z prośbą, np. I was wondering if you could give me a hand with my homework. (Zastanawiam się, czy może mogłabyś pomóc mi z pracą domową?);
- wyrażając w sposób uprzejmy nadzieję na coś lub zdziwienie – z czasownikami hope (mieć nadzieję) i expect (spodziewać się), np. I was hoping she would arrive today. (Miałam nadzieję, że ona przyjedzie dzisiaj.); We weren’t expecting it to happen. (Nie spodziewaliśmy się, że to się wydarzy.);
- opisując stale powtarzające się czynności, które irytują mówiącego, z użyciem przysłówków czasu, takich jak: always (zawsze), constantly (ciągle, wiecznie) itp.; np. He was always taking my things without asking! (Zawsze brał moje rzeczy bez pytania.);
- opisując stany, które ulegały zmianie, oraz procesy trwające w przeszłości, np. Tony was gradually getting really bored and he was even falling asleep. (Tony stopniowo stawał się coraz bardziej znudzony i nawet zasypiał.);
- mówiąc o wydarzeniach, które miały się odbyć, ale nie doszły do skutku, np. We were thinking of going to Georgia this summer, but we haven’t decided. (Zastanawialiśmy się nad wyjazdem do Gruzji latem, ale się nie zdecydowaliśmy.).
Tworzenie czasu past continuous
Zdania twierdzące | ||
I / He / She / It | was | watching TV. |
You / We / You / They | were | watching TV. |
Zdania przeczące | ||
I / He / She / It | was not (wasn't) | watching TV. |
You / We / You / They | were not (weren't) | watching TV. |
Pytania | ||
Was | I / he / she / it | watching TV? |
Were | you / we / you / they | watching TV? |
Krótkie odpowiedzi | ||
+ Yes, I / he / she / it was. + Yes, you / we / you / they were.
- No, I / he / she / it wasn't. - No, you / we / you / they weren't. |
||
Pytania szczegółowe (przykłady) | ||
Who was watching TV? Where were they watching TV? When were you going to Vienna? What were you doing yesterday? Why was she sleeping? What time were they watching TV? |
Uwaga!
W celu utworzenia czasownika z końcówką -ing najczęściej po prostu dodajemy ją do bezokolicznika, np. see – seeing, do – doing, eat – eating itp.
Jednak możemy wyróżnić kilka innych sytuacji:
1) kiedy czasownik zakończony jest na samogłoskę -e, wtedy przed dodaniem końcówki zostaje ona usunięta, np. make – making, taste – tasting, have – having itp.;
2) kiedy czasownik zakończony jest na -ie, zastępujemy je samogłoską „y” i dodajemy -ing, np. lie – lying, die – dying, tie – tying itp.;
3) kiedy czasownik jest jednosylabowy i zakończony pojedynczą samogłoską, po której występuje pojedyncza spółgłoska, wtedy podwajamy ostatnią spółgłoskę i dodajemy końcówkę -ing, np. swim – swimming, fit – fitting, run – running itp.
Past continuous vs past simple
Podstawową różnicą między tymi dwoma czasami jest fakt, iż czasu past continuous używamy do opisu czynności, które trwały przez jakiś czas w przeszłości i nie jest istotne, czy zostały one zakończone ani kiedy się rozpoczęły – są więc one niedokonane. Natomiast czas past simple stosujemy, mówiąc o czynnościach już zakończonych, dlatego określamy je jako dokonane. W ich przypadku znamy czas ich zakończenia, jednak nie czas ich trwania.
Czas past simple oraz past continuous zazwyczaj występują w jednym zdaniu w kontekście opisanym powyżej. Jest to sytuacja, kiedy mowa o dwóch czynnościach lub wydarzeniach, z których jedno trwało dłużej (past continuous) i zostało przerwane przez krótsze, nagłe wydarzenie (past simple).
Past simple – czyli najczęściej używany czas przeszły w języku angielskim (czytaj)
Istnieją dwa charakterystyczne wyrażenia pozwalające na szybkie rozpoznanie powyższego kontekstu – są to when (kiedy, gdy) oraz while (podczas gdy). When zazwyczaj służy do wprowadzania czasu prostego (simple), a while – ciągłego (continuous).
past simple + while + past continuous
np. The teacher walked into the classroom while Susan was looking out of the window.
(Nauczyciel wszedł do klasy, kiedy Susan wyglądała przez okno.)
past continuous + when + past simple
np. Polly was washing her face when her cat jumped out of the shower and scared her to death.
(Polly myła twarz, kiedy jej kot wyskoczył z prysznica i wystraszył ją na śmierć.)
past continuous + while + past continuous
np. Christian was looking for Anna while she was reading a book upstairs.
(Christian szukał Anny, podczas gdy ona czytała książkę na piętrze.)
Słowa i wyrażenia charakterystyczne dla czasu past continuous
Podobnie jak inne czasy gramatyczne w języku angielskim, past continuous także łączy się z charakterystycznymi dla siebie słowami lub wyrażeniami. Są to określenia czasu typowe dla konkretnych sytuacji, które opisane zostały na początku artykułu w sekcji dotyczącej zastosowania tegoż czasu.
Określenia czasu typowe dla past continuous
at that time (w tamtej chwili), then (wtedy), while (podczas gdy), when (kiedy), as (kiedy, podczas gdy), all morning / evening / night (cały ranek / wieczór / całą noc), all day / week / month / year (cały dzień / tydzień / miesiąc / rok), yesterday (wczoraj), last Monday / Tuesday / Wednesday (w zeszły poniedziałek / wtorek / środę), last week / month / year (w zeszłym tygodniu / miesiącu / roku), this time yesterday / last week / month / year (o tej porze wczoraj / w zeszłym tygodniu / miesiącu / roku), at 2 p.m. / midnight / noon (o 14.00 / północy / w południe), from twelve to two (od dwunastej do drugiej) itp.
Utrwal wiedzę
Poniżej znajdują się zadania wraz z odpowiedziami, do rozwiązania których wykorzystano wiedzę zaprezentowaną w tym artykule.
Materiały źródłowe
Informacje
1. Dooley J. i Evans V., Grammarway 4, Express Publishing, 1999.
2. Rosińska M., Edwards L., Repetytorium. Podręcznik do szkół ponadpodstawowych (poziom podstawowy i rozszerzony), Macmillan, 2022.
3. Vince M., Language Practice for Advanced. 4th edition with Key, Macmillan, 2014.