W artykule
Dane techniczne
- Data utworzenia parku: 9 września 1993 r.
- Lokalizacja: województwo podlaskie, powiaty: augustowski, grajewski, łomżyński, moniecki, sokólski, Kotlina Biebrzańska i Wzgórza Sokólskie
- Powierzchnia: 59 223 ha
- Siedziba dyrekcji: Osowiec-Twierdza
- Symbol: batalion

Historia powstania parku
Ochrona biebrzańskich bagien sięga okresu dwudziestolecia międzywojennego. Wówczas na tym niezwykle cennym terenie powołano do życia dwa rezerwaty przyrody – Czerwone Bagno i Grzędy. Niestety przez dziesiątki kolejnych lat stan ten nie ulegał zmianie. Dopiero w 1981 r. oba rezerwaty zostały połączone w jeden, co nieznacznie zwiększyło powierzchnię terenu objętego ochroną.
7 listopada 1987 r. założono Towarzystwo Biebrzańskie, którego głównym celem było utworzenie parku narodowego. W planach Towarzystwa było objęcie ochroną całej doliny rzeki Biebrzy. Pierwszy efekt prac Towarzystwa pojawił się po dwóch latach, kiedy to utworzony został Biebrzański Park Krajobrazowy, który swym zasięgiem objął dolny i środkowy basen Biebrzy.
To, co najważniejsze, wydarzyło się jednak 9 września 1993 r., gdyż właśnie tego dnia rozporządzeniem Rady Ministrów założony został Biebrzański Park Narodowy – osiemnasty z kolei i największy w Polsce. Powierzchnia parku wynosi aż 59 223 ha, a dodatkowo otoczony jest on otuliną zajmującą obszar 66 824 ha.
Unikatowość biebrzańskiej przyrody jest doceniana także na polu międzynarodowym. W 1995 r. Biebrzański Park Narodowy został wpisany na listę konwencji ramsarskiej, dotyczącej cennych obszarów wodno-błotnych. Od 2004 r. zaś dolina Biebrzy należy do europejskiej sieci Natura 2000. W 2010 r. z kolei cały obszar parku został włączony do spisu ostoi ptaków o randze europejskiej, prowadzonego przez BirdLife International, czyli międzynarodową organizację pozarządową, której celem jest ochrona ptaków i ich siedlisk.
Bardzo ważnym, a zarazem tragicznym wydarzeniem w historii Biebrzańskiego Parku Narodowego był wielki pożar trwający od 19 do 26 kwietnia 2020 r. Był wywołany podpaleniem i w sprzyjających warunkach suszy bardzo szybko się rozprzestrzenił, przez co w zaledwie tydzień spłonęło około 5300 ha łąk bagiennych, czyli niemal 10% powierzchni całego parku. Zniszczeniu uległy wtedy m.in. okolice Czerwonego Bagna, czyli jeden z najcenniejszych fragmentów parku.
Przedmiot ochrony
Biebrzański Park Narodowy swoją ochroną obejmuje największy i najbardziej naturalny w Europie Środkowej i Zachodniej obszar torfowisk niskich oraz nizinnych bagien rzecznych. Unikalny charakter temu terenowi nadaje także sama rzeka Biebrza, która niemal na całej swej długości zachowała charakter naturalny, a w wielu miejscach wręcz pierwotny. Płynie ona szeroką doliną, tworząc liczne meandry i rozlewiska. Corocznie wiosną jej wezbrane wody tworzą rozległe jezioro, zalewając okoliczne łąki, torfowiska i bagna, co niejednokrotnie prowadzi do zmiany koryta rzecznego. Z tego powodu Biebrza określana jest mianem polskiej Amazonki.
Przeszło 70% powierzchni Biebrzańskiego Parku Narodowego zajmują tereny łąkowe, głównie podmokłe, co sprawia, że dominującym rodzajem roślinność w parku jest właśnie ta łąkowa. Bagna biebrzańskie są domem dla przeszło 900 gatunków roślin naczyniowych, z czego 107 podlega ochronie, a 45 z nich znalazło się na czerwonej liście roślin naczyniowych zagrożonych w Polsce. Jako najważniejsze gatunki wskazać można wielosił błękitny, obuwik pospolity, zarazę niebieską, szachownicę kostkowatą, tłustosz zwyczajny, osokę aloesowatą czy lobelię jeziorną. Ważnym gatunkiem ze względów estetycznych jest knieć błotna, która w okresie wiosennych wylewów Biebrzy tworzy rozległe żółte dywany.
Biebrzańska przyroda stwarza doskonałe warunki bytowe dla tysięcy gatunków zwierząt. Najliczniejszą gromadą są bezkręgowce reprezentowane przez około 3400 gatunków, w tym ponad 100 motyli, z których większość objęta jest ochroną jak np. niepylak mnemozyna czy wstęgówka bagienka. Wody Biebrzy i jej starorzeczy są domem dla 38 gatunków ryb oraz jednego przedstawiciela bezżuchwowców – niezwykle rzadkiego minoga ukraińskiego. Pod względem obecności płazów i gadów Biebrzański Park Narodowy nie wyróżnia się na tle reszty kraju, gdyż bytują tu niemal wszystkie polskie gatunki.
Prawdziwą wizytówką parku są zaś ptaki. Stwierdzono tu występowanie 291 gatunków, z czego aż 195 to gatunki lęgowe. Dolina Biebrzy stanowi także bardzo ważny przystanek dla ptaków migrujących. Niektóre z nich właśnie tu mają swoje punkty koncentracyjne, w których tworzą stada liczące nieraz nawet kilkadziesiąt tysięcy osobników! Najważniejszym gatunkiem spośród biebrzańskich ptaków jest batalion, który wybrany został symbolem parku. Inne ważne gatunki to orlik grubodzioby, wodniczka, żuraw, dubelt, rybitwa czarna, bąk, pokląskwa i kszyk.
Spośród ssaków najważniejszym mieszkańcem biebrzańskich bagien jest łoś, który na tym obszarze ma swoje największe w kraju skupisko. Ciekawym gatunkiem jest także norka amerykańska.





















Materiały źródłowe
Informacje
1. https://www.biebrza.org.pl/ – dostęp 14.10.2021
2. https://www.biebrza24.pl/atrakcje-turystyczne/biebrzanski-park-narodowy/ – dostęp 18.10.2021
3. https://zpppn.pl/biebrzanski-park-narodowy-pl/park – dostęp 18.10.2021
4. http://atrakcjepodlasia.pl/atrakcje-turystyczne/rzeka-biebrza-i-biebrzanski-park-narodowy/ – dostęp 20.10.2021
Ilustracje
[Ryc. 1.] https://florexpol.eu/11523-thickbox/wielosil-blekitny.jpg
[Ryc. 2.] https://przyrodniczo.pl/wp-content/uploads/2017/11/obwuwik3.jpg
[Ryc. 3.] https://zielnik-karpacki.pl/application/images/uploads/albums/album_26/roslina_1185/x4380.jpeg.pagespeed.ic.i0jYtLxEPZ.jpg
[Ryc. 4.] https://www.mojpieknyogrod.pl/uploads/media/default/0001/60/szachownica-kostkowata-fritillaria-meleagris.jpeg
[Ryc. 5.] https://www.rosliny-owadozerne.pl/uploads/monthly_10_2014/post-4-1412964481.jpg
[Ryc. 6.] https://static.roslin.pl/static/plant_photos/1200px/stratiotes/aloides/3383a934714c91aa9026e0f5ab2ff9fe330078d8.jpg
[Ryc. 7.] https://static.roslin.pl/static/plant_photos/1200px/lobelia/dortmanna/0b2a6e94d577fb4378417bc8c9f15454eee5aa07.jpg
[Ryc. 8.] https://static.roslin.pl/static/userphotos/1200px/2257/65630039f0636c6fe52934fb53fd5034fc568417Dsc_0173.jpg
[Ryc. 9.] https://i0.wp.com/insektarium.net/wp-ontent/uploads/2014/06/466.jpg?ssl=1
[Ryc. 10.] https://www.hlasek.com/foto/catocala_pacta_bu2575.jpg
[Ryc. 11.] https://lh3.googleusercontent.com/proxy/qossIp5mNqCilVibHgseXJWNysRsnZ5Lg2ZLuoHfgxN2mptlhzqFwYr2MQ6OR65aNr8-_CVIl9r15oyNJDPJtnyesAxtCRD5YxYlJG4_UrmyzMM7Kvrj7UjH0M5GwQcIrZQ
[Ryc. 12.] https://plamkamazurka.pl/wp-content/uploads/2019/04/u3tuP7DK5394lNJNi78ieor4lEzWMrTG8anhFjg7.jpg
[Ryc. 13.] http://dinoanimals.pl/blogi/silencenature/wp-content/uploads/sites/15/2017/06/Orlik_grubodzioby-8.jpg
[Ryc. 14.] https://lh3.googleusercontent.com/proxy/t003gIDbyKNqisx-6hTjLSzxxz5U6Lc8QyYRC_K77dkZo7O_OPJ6Q-BzIVo51mjQD5imnn8ZBG615vWVz8CLZ3N0aD9vOHFrM56Tv05BBJOt7tA5DGk4AjMtIhzY4i2UcdjNLsQ4PFyuvfal_jxLVNg
[Ryc. 15.] https://www.lasy.gov.pl/++theme++lasy/cache/img/static_161117331609/ffd52b88-5b46-48da-a56c-124d16a53de0.jpeg
[Ryc. 16.] https://jestemnaptak.pl/public/file/article/gallery/396/dubelt-gallinago-media-ckorkosz0408resize.jpg
[Ryc. 17.] https://www.medianauka.pl/biologia/grafika/ptaki/rybitwa-czarna.jpg
[Ryc. 18.] https://tzmedia.b-cdn.net/media/images/component/animal/cover/5c948ee5ed2dd440d207b5bddb0071d8.jpg
[Ryc. 19.] https://www.medianauka.pl/biologia/grafika/ptaki/poklaskwa.jpg
[Ryc. 20.] https://lh3.googleusercontent.com/proxy/XojWkLW5-Z9mWD2sUgAv19KLWIou91fG8p98LvgDp3aUhTuIBwIOJmlaw36eLgXriVW_TdeTwsQNTGFTIOD_Ve01ugh7djgunEQVj1mCdKo9qANwECoz2BIBeCwNVz4bNXa9xuJ_p77XGOMmY1UUwhMSRHg
[Ryc. 21.] https://tropster.pl/wp-content/uploads/2015/01/biebrzanski-park-narodowy.jpg
[Ryc. 22.] https://s26.flog.pl/media/foto/12765236_norka-amerykanska-neovison-vison–lasicowate-.jpg
[Ryc. 23.] http://wcnur.pl/wp-content/uploads/2015/06/biebrza5.jpg